مطالعات حمل و نقل همگانی
رشد سریع جمعیت شهرها و به تبع آن گسترش شهرها به مناطق حومه، موجب افزایش طول سفرهای شهری همراه با افزایش میزان سفرهای روزانه شده است. از این رو گسترش تسهیلات موجود و یا ایجاد شبکهها و سیتمهای جدید در زمینه حمل و نقل و جا به جایی، امری مهم و ضروری قلمداد میشود. ارائه تسهیلات جدید و یا گسترش شبکههای حمل و نقل به صورت بهینه، نیازمند بررسی دقیق و جامع سیستمهای مختلف حمل و نقل و خصوصیات تکنولوژیکی و عملکردی این سیستمها میباشد.در میان سیستمهای مختلف حمل و نقل، حمل و نقل همگانی جایگاه بسیار مهمی در حمل و نقل درون شهری و برون شهری داشته و وظیفه جابه جایی مسافرین را به دو شکل کلی انبوه بر و غیر انبوه بر به عهده دارد.
حمل و نقل همگانی، تمامي سيستم هاي حمل و نقلي را دربرمي گيرد كه داراي مشخصه هاي زير باشند؛
– مسافران در ماشين مالكيتي خودشان سفر نكنند.
– سفر به صورت جمعي انجام شود نه انحصاري. به همين علت است كه در بسياري از كشورها، تاكسي را جزو حمل و نقل همگانی محسوب نمي نمايند. در ايران نيز بتدريج اين اتفاق در حال شكلگيري است.
حمل و نقل همگانی معمولا به سيستم هاي ريلي و اتوبوسی اطلاق مي گردد. البته در يك تعريف فراگيرتر، هواپيماي مسافري و كشتي مسافري نيز جزو حمل و نقل همگانی محسوب مي گردد.
مترادف هاي انگليسي حمل و نقل همگانی:
Public transport
Public transportation
Public transit
Mass transit
حمل و نقل نیمه همگانی
سيستم حمل و نقل خاصي است كه مشخصات آن مشابه حمل و نقل همگانی باشد، اما ظرفيت آن كمتر باشد مثلا ميني بوس و ون جزو حمل و نقل نيمه همگانی (paratransit) مي باشند.
در اكثر كشورها حمل و نقل نيمه همگانی از مسيرها و برنامه زمان بندي خاصي تبعيت نمي كند و در سطح شهر گردش مي كند. تاكسي هايي كه به صورت مشاركتي مورد استفاده قرار مي گيرند، جزو اين سيستم محسوب مي گردند. البته در كشورهاي بسياري تاكسي از وسيله حمل و نقل نيمه همگانی نيز خارج شده و به عنوان حمل ونقل لوكس محسوب مي گردد.
اهداف مطالعات حمل و نقل همگانی و مکانیابی ایستگاه ها
امروزه با افزایش ازدحام ترافیکی در شهرها، افزایش قیمت سوخت و افزایش آگاهی نسبت به اثرات مثبت استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی به عنوان جایگزین خودروهای شخصی، حمل و نقل عمومی جایگاه خود را در بین مدهای حمل و نقلی پیدا کرده است. حمل و نقل عمومی باید به منظور همراستا شدن با افزایش تقاضای سفر و افزایش نرخ رشد ترافیک کارآمد باشد. یکی از معیارهای سنجش میزان کارآمدی حمل و نقل عمومی، زمان سفر آن است و بی شک تعداد توقف اجباری وسیله حمل و نقل عمومی به دلیل وجود ایستگاه، موجب تحمیل تأخیر و در نتیجه افزایش زمان سفر خواهد شد. درست است که کاه تعداد ایستگاهها منجر به کاهش میزان تأخیر استفاده کنندگان از این سرویس میشود با این حال با کاهش تعداد ایستگاهها میزان دسترسی افراد به شبکه حمل و نقل عمومی کاهش خواهد یافت. زمان سفر وسایل حمل و نقل همگانی مهمترین مولفه این سیستمها هستند زیرا زمان سفر کمتر، کاربران بیشتری را به این سیستم جذب میکند. یک شبکه اتوبوس درون شهری، فضای شهر را پوشش داده و دسترسی بین مکانهای مهم را میسر میکند و دارای ساختار مکانی مشخصی است. ساختار مکانی یک شبکه اتوبوس درون شهری، متشکل از محل ایستگاهها و مسیر اتوبوس و تقابل این دو عنصر است. تعیین مسیر و محل توقف اتوبوس درون شهری اهمیت زیادی در توسعه پایدار شهری و تعیین نحوه سفر میلیونها شهروند دارد. به علاوه شبکه اتوبوس درون شهری، میتواند در تعیین قیمت مسکن در نقاط مختلف شهر تأثیرگذار باشد.
تعیین محل ایستگاههای اتوبوس درون شهری تابع عوامل متعددی از جمله پوشش شبکه، ارتباط با سایر مدهای حمل و نقلی مانند مترو و مراکز تولید و جذب سفر مانند کاربریهای تجاری و اداری است. تراکم جمعیت یا تقاضای بالقوه از دیگر فاکتورهای تعیین کننده فواصل ایستگاههای توقف اتوبوس در یک شبکه اتوبوس درون شهری است. یکی از راهکارهای مکانیابی ایستگاههای وسایل حمل و نقل همگانی مانند اتوبوس و BRT استفاده خدمات سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS است.
قابل توجه کارفرمایان محترم:
جهت دریافت خدمات مشاوره حمل و نقل و ترافیک، کلیک کنید
سوابق این مهندسین مشاور در زمینه حمل و نقل همگانی
بازنگری خطوط اتوبوس منطقه 20 شهرداری تهران
در این مطالعه به امکان سنجی ادغام و حذف برخی خطوط اتوبوسرانی در سطح منطقه پرداخته شده است. ادامه مطلب…
طراحی پایانه اتوبوس و تاکسی مترو دولت آباد
مطالعه پیش رو به منظور پیشبینی شرایط و ارائه پیشنهادات جدید برای طراحی پایانه اتوبوس و تاکسی در پایانه قدس در مجاورت ایستگاه دولت آباد تعریف شده است. ادامه مطلب…
بازنگری خطوط حمل و نقل عمومی پایانه افق
هدف از این پروژه، بهینه سازی خطوط اتوبوس در سطح منطقه 4 شهرداری تهران به منظور دسترسی بهتر به حمل و نقل عمومی در سطح منطقه می باشد. ادامه مطلب…