سالانه بودجه نسبتا زيادي صرف تأمين نيازهاي حمل و نقل موتوري در شهرها می شود. واردات بنزين، ساخت و ساز جاده ها، هزينه تعميرات و نگهداري خودروها، از جمله اين هزينه ها هستند. همچنین نقش بارز تردد خودروها در عوارض زيست محيطي از قبيل مصرف انرژي، ايجاد آلينده هاي هوا و صوت بر اين هزينه ها مي افزايد. در اين راستا، لزوم توجه به مديريت زيست محيطي در حمل و نقل شهري افزايش مي یابد. يكي از راهكارهاي اين نوع مديريت استفاده هرچه بيشتر از مدهاي غيرموتوري یعنی پياده روي و دوچرخه سواري است. پيشرفت تکنولوژي و فراگير شدن روزانه ي استفاده از وسايل نقليه ي موتوري و از طرف ديگر محدود بودن سطح زمين (و به تبع آن محدود بودن تسهيلات حمل و نقل موتوري) باعث شده است که اين شيوه هاي حمل و نقل مشکلات و سختي هايي را همراه با خود داشته باشند، به گونه اي که اين مشکلات براي همه ملموس است. به اين علت در سال هاي اخير شيوه هاي حمل و نقل غير موتوري که مهم ترين آن ها پياده روي و دوچرخه سواري است بسيار بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته است. حمل و نقل غیر موتوری شامل دو زیر شاخه اصلی است؛
– تسهیلات پیاده روی و پیاده راهها در شهرها
– تسهیلات دوچرخه سواری در شهرها
یکی از مشکلاتی که گریبان گیر سیستم حمل ونقلی در کلان شهرهاست، کاهش طرفیت جابه جایی و محدودیت‌های مربوط به دسترسی است. حال اگر رفتار ترافیکی رانندگان نا آشنا به مسیر و مدیریت نه چندان مناسب شهری و مهمتر از همه ظرفیت محدود تسهیلات حمل و نقلی موجود نیز دخیل شوند، این مشکلات وخیم تر خواهند شد. ازدحام ترافیکی، موجب افزایش روز افزون آلاینده‌های هوا و آلودگی‌های صوتی به ویژه در مرکز شهر کلان‌ها شده است. هر ساله این مشکلات در فصول سرد سال و با پدیده وارونگی دما شرایط وخیم‌تری پیدا می‌کنند. علاوه بر این مشکلات، مشکلاتی نظیر رشد استفاده از وسایل حمل و نقل شخصی در مقابل استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی سهم عمده‌ای در افزایش زمان سفرهای درون شهری دارد. در چنین شرایطی سیستم حمل و نقل غیر موتوری که شامل پیاده‌روی و استفاده از دوچرخه است می‌تواند به عنوان یک مد حمل و نقلی پاک بسیار مفید باشد. با این حال این راهکار که در نگاه اول ممکن است ساده به نظر برسد، نیازمند یک برنامه ریزی مدون و حساب شده و استفاده از تجربیات کشورهای موفق در این زمینه مانند هلند است. پیاده روی به عنوان یکی از مهمترین ارکان حمل و نقل غیر موتوری دارای فواید سلامتی و اقتصادی است و به عنوان یکی از مدهای دوست‌دار طبیعت شناخته شده است. در کشورهای پیشرفته چندین دهه است که مردم به پیاده روی به عنوان یک مد حمل و نقلی ترغیب می‌شوند. این مهم از طریق ایجاد پیاده‌راه، پلازا و مساعد کردن مسیر پیاده‌روی از طریق ایجاد فضای بدون مانع در طول پیاده رو صورت گرفته است. با این حال در کشور ما، پیاده روی به عنوان یک مد حمل و نقلی مستقل چندان مورد توجه نیست.
انواع مدهای حمل و نقل غیر موتوری
تسهیلات پیاده روی و پیاده راهها